واشـر
واشر (Washer) در اتصالات جهت توزیع بار پیچ و مهره بکار میرود و دارای شکل حلقهای بوده و معمولا از فلز و یا پلاستیک ساخته میشود. معمولا واشرها بین سرپیچ و روی مهرهها قرار میگیرند.
در واقع واشر به کاهش اصطحکاک میان پیچ و مهره کمک بزرگی میکند و به همین جهت امروزه از واشرها در بسیاری از اتصالات استفاده گستردهای میشود. البته امروزه کاربرد واشرها در صنایع تنها به این مسئله محدود نمیشود بلکه از مهمترین کاربردهای دیگری نیز دارند.
لازم به ذکر است که واشرها انواع گوناگونی دارند و دارای سایزهای مختلفی نیز هستند. از مهمترین و پر کاربردترین نوع واشرها میتوان به واشرهای حلقهای، لرزهگیر، بشقابی، تنظیم، چاکنت، موجی، ستارهای و … اشاره کرد. البته از لحاظ نوع کاربرد میتوان در یک دستهبندی کلی واشرها را به سه دسته تقسیم کرد :
- واشـر فنری (واشر قفل)
- واشـر تخت
- واشـر لاستیکی منجید دار
ضمنا واشرهای قفل که دارای کاربردهای گستردهای در صنعت هستند، دارای دندانههایی در داخل و یا بیرون از حلقه بدنه خود هستند که به آنها خار گفته میشود. از مهمترین موادی که از آنها جهت ساخت و تولید واشرها استفاده میشود میتوان به آلومینیوم، آهن، برنج، برنز، مس، فولاد و استیل، لاستیک اشاره کرد که هر کدام به منظور ساخت انواع خاصی از واشرها مورد استفاده قرار میگیرند.
در ضمن استاندارد اصلی واشرها در ایران، استاندارد DIN آلمان است و واشرها علاوه بر جنس موارد بکار رفته در ساخت آنها، بر حسب شرایط دیگری نیز مانند قطر داخلی، قطر خارجی، ارتفاع دندانهها، ضخامت دیواره بدنه شناسایی و خرید و فروش میشوند.
واشر لاستیکی منجید دار قیمت پایینی در بازار دارد، که برای مصارف صنعتی و تأسیساتی به کار میرود. واشر منجید با طراحی خاص خود باعث مقاومت بیشتر بین دو فلنج (اتصال پلیمری) میشوند. میتواند نسبت به نوع پلیمر و مواد اولیهی به کار رفته در آن، با ویژگیهای مختلفی مانند انعطاف پذیری، مقاومت، توان فیزیکی و … تولید شوند.
واشـر منجید دار
از قدیم تا حال لاستیک همیشه جزو کاربردی ترین لوازم زندگی ما بوده است. با هدف ایجاد استحکام بیشتر لاستیک، نخ الیاف مصنوعی یا کتان را در ساختار آن به کار می برند که به این نوع لاستیک، منجید می گویند. لاستیک منجید ویژگی های فراوانی دارد که می توان به افزایش تحمل گرما و مقاومت نسبت به اشعه های مخرب، کاهش انتقال حرارتی و جریانات الکتریکی، انعطاف پذیری زیاد و مقاومت در برابر خوردگی و فرسودگی اشاره نمود. واشر لاستیکی منجید دار با طراحی خاص خود باعث مقاومت زیاد بین دو فلنج (اتصال لوله) و جلوگیری از نشتی می شوند.
پلیمر سـازنده واشـر منجید دار
واشر منجید دار از پلیمری به نام آلاستومر ساخته شده است که به آن قابلیت ارتجاعی میبخشد. آلاستومر از دو واژهی «الاستو» (ارتجاعی) و «مر» (پلیمر) ساخته شده است که در لاستیک سازی استفاده میشوند. آلاستومرها به دو دسته ترموست (جنس آن با حرارت، سخت شده و قابلیت برگشت به حالت اولیه را ندارند) و ترموپلاستیک ( که با حرارت قابلیت ارتجاعی پیدا میکنند) تقسیمبندی میشوند. آلاستومرها ترموست به فرآیند پخته شدن (حرارت دهی و افزودن گوگرد یا سایر مواد معدنی) نیاز دارند.
واشـر لاستیکی منجید دار
واشر لاستیکی منجید دار میتواند نسبت به نوع پلیمر و مواد اولیهی به کار رفته در آن، با ویژگیهای مختلفی مانند انعطاف پذیری، مقاومت، توان فیزیکی و … تولید شوند.
انواع واشـر لاستیکی آببندی
واشر لاستیکی بدلیل مزایای منحصر به فردی که در آببندی دارد مورد استقبال تمامی صنایع قرار گرفته است. در واقع امروزه طیف گستردهای از پلیمرهای لاستیکی که هر کدام مزایای خاص خود را دارد در تولید واشر آببندی صنایع مورد استفاده قرار میگیرد.
به طور کلی ویژگیهای اساسی واشر لاستیکی را میتوان اینگونه بیان کرد :
- در دسترس بودن تولید انواع واشر لاستیکی متناسب با کاربرد فیزیکی، مقاومت شیمیایی، حرارتی و مکانیکی
- لاستیک را میتوان با لایهای از پارچه ترکیب کرد که اصطلاحا به آن واشر لاستیکی منجید دار میگویند.
- واشر لاستیکی را میتوان در انواع مختلف متریال، ضخامت، طول، عرض، رنگ و نوع برای رفع نیازهای آببندی تولید کرد.
واشر لاستیکی در محیطهای مختلفی مانند روغن، اسید، آب، هوا و … کاربرد دارند و بر اساس متریالی که گسکت لاستیکی دارد در این محیطها استفاده میشود. در واقع واشر لاستیکی را میتوان به گونههای متفاوتی تقسیم بندی کرد که ما در اینجا به رایجترین آن که بر اساس متریال است میپردازیم :
واشـر لاستیک نئوپرن
واشر لاستیکی کلروفرن که با نام رسمی نئوپرن شناخته میشود در محیطهای سخت کاربرد دارد. علاوه بر این گسکت لاستیکی نئوپرن در برابر روغن و سایر حلالها و همچنین آب و هوا مقاوم است.
واشر لاستیکی EPDM
این نوع واشر لاستیکی در اغلب صنایع مورد استفاده قرار میگیرد مقاومت در برابر گرما و نور خورشید از ویزگیهای اساسی این نوع واشر لاستیکی میباشد و بعبارتی خاص استفاده در تجهیزاتی است که در فضای باز قرار دارد.
واشر لاستیکی NBR
واشر لاستیکی ان بی آر یا واشر لاستیکی ضد روغن از معروفترین گسکت لاستیکی میباشد. از ویژگیهای بارز این نوع گسکت مقاومت در برابر روغن، بنزین و حلالهای مقاوم است. از کاربردهایی این واشر میتوان استفاده در شلنگهای سوخت، غلتکها و سایر محصولاتی که در آنها مقاومت روغن جزء ضروریات است نام برد.
واشر لاستیکی SBR
واشر لاستیکی اس بی آر از پرمصرفترین نوع گسکتهای لاستیکی است و تقریبا بخاطر نزدیکی به واشر ان بی ار میتواند به عنوان گزینه ارزان در مقابل آن استفاده کرد. از کاربردهایی که واشر لاستیکی اس بی آر دارد جهت مصارف فلنچها و محیطهای آب سرد و گرم میباشد.
واشر لاستیکی وایتون
گسکت لاستیکی وایتون viton لاستیک مصنوعی خاص با کاربرد تحمل حرارت بالا و مقاومت شیمیایی بالاست.
در مقایسه با واشر لاستیکی ان بی آر که مقاوم در برابر روغن و بنزین است واشر لاستیکی وایتون در برابر اسیدها، هیدروکربنها و … مقاوم است.
واشر لاستیکی منجید دار
گسکت لاستیکی منجید دار یا همان واشر لاستیکی نخ دار جزء واشر لاستیکی آببندی ارزان و پر مصرف است که بدلیل آببندی مناسب و ضربهگیری در محیطهایی که فشار به نسبت بالاتر است کاربرد دارد.